ĐỀ bài: Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp hơn câu chuyện cổ tích do chính cuộc sống viết nên (An-đéc-xen). Trình bày suy nghĩ của em về ý kiến trên. Hãy làm sáng tỏ câu chuyện cổ tích đời thường trong hai tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long) và Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng).
I. MỞ BÀI
– Cuộc sống đời thường ẩn chứa những vẻ đẹp muôn màu mà đôi khi con người không cảm nhận được hết. Người ta cứ mải mê đi tìm những ảo ảnh ở nơi xa mà không biết rằng câu chuyện cổ tích đẹp nhất chính là câu chuyện cổ tích do cuộc sống viết nên. – Ẩn sau mỗi trang văn là những trang đời lấp lánh, được dệt nên từ chính cuộc sống đời thường.
II. THÂN BÀI
1. Giải thích câu nói của Andersen
– Câu chuyện cổ tích: là cách diễn đạt gợi ra những đặc trưng cơ bản của thể loại truyện cổ tích
– Một thể loại văn học dân gian. Truyện cổ tích xây dựng thành công một thế giới trong mơ ước, ở đó những phép màu sẽ biến những ước mơ của con người trở thành hiện thực, đem đến cho con người niềm tin vào một cuộc sống tốt đẹp. Tất cả những mơ ước cao cả, lãng mạn không thể thực hiện được ngoài đời thì đều được giải quyết nhanh chóng và hoàn hảo trong truyện cổ tích.
– Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp hơn câu chuyện cổ tích do chính cuộc sống viết nên: Với cách nói phủ định để khẳng định, tác giả Andersen đã ca ngợi vẻ đẹp của những câu chuyện cổ tích giữa đời thường trong các tác phẩm văn học. Mỗi tác phẩm dường như đều ẩn giấu những vẻ đẹp kì diệu của con người và cuộc sống. Có câu chuyện cổ tích về tình phụ tử, tình mẫu tử, tình bà cháu về niềm tin bất diệt của con người trong hoàn cảnh gian lao, thử thách… Những câu chuyện cổ tích do cuộc sống viết nên đẹp không phải vì có sự xuất hiện của hình ảnh ông bụt, bà tiên, phép màu nhiệm,… mà nó đẹp nhờ những tình cảm thật sự giữa người với người, nó nuôi dưỡng tâm hồn mỗi người và hơn thế nữa nó được viết bằng tấm lòng nhân hậu và giàu tình yêu thương của những nhà văn chân chính.
2. Chứng minh
* Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng) viết nên câu chuyện cổ tích về tình cha con:
– Câu chuyện được kể vào một đêm trăng sáng, trong một ngôi nhà nhỏ giữa Tháp Mười. Người kể lại câu chuyện là một chiến sĩ lão thành, trở về từ cuộc kháng chiến, con người trải qua đủ những vui buồn của cuộc sống. Với cách mở đầu như thế, nhà văn đã tạo được cái không khí cổ tích cho tác phẩm. Điều được kể giống như một huyền thoại, một điều kì diệu xảy ra trong cuộc chiến tranh khốc liệt.
– Tình cảm cha con xúc động giữa ông Sáu và bé Thu tựa như một câu chuyện cổ tích giữa đời thường: Người cha đi chiến đấu xa nhà, sau tám năm trở về thì đứa con gái nhỏ ngày nào nhất quyết không chịu nhận cha. Điều đó khiến ông Sáu vô cùng đau khổ nhưng ông vẫn yêu thương con, vỗ về con. Đến ngày ông Sáu phải ra đi, bé Thu mới nhận cha trong tình cảm quyến luyến, không muốn xa rời. Hoàn cảnh bi kịch đó xuất phát từ vết thẹo trên má ông Sáu, dấu tích của chiến tranh. Vào chiến trường, ông mang theo lời hứa sẽ làm cho con một chiếc lược. Người cha ấy đã dồn tất cả tình yêu thương vào làm chiếc lược ngà dành tặng con. Thế nhưng chiếc lược làm xong thì ông Sáu hi sinh khi chưa kịp trao món quà cho cô con gái bé nhỏ. Xoay quanh câu chuyện cảm động về chiếc lược ngà là tình cha con thiêng liêng, bất diệt. Chiến tranh có thể tàn phá tất cả nhưng không hủy diệt được tình cảm của con người. Bé Thu không chỉ thương cha mà còn tự hào về cha, tình cảm dành cho cha đã trở thành sức mạnh thôi thúc, rèn giũa để cô trở thành một chiến sĩ giao liên gan dạ, dũng cảm. Ông Sáu thì yêu nhớ con đến tận phút cuối cùng của cuộc đời. Ông Sáu hi sinh nhưng tình cha con là không thể chết.
– Truyện khép lại nhưng dư âm của nó cứ vang vọng mãi trong lòng bạn đọc, sự âm vang của một truyện cổ tích hiện đại. Có được điều đó là nhờ tài năng của tác giả trong việc tạo tình huống truyện, miêu tả tâm lí, giọng kể nhẹ nhàng, truyền cảm và hơn thế nữa là tấm lòng của nhà văn dành cho con người Nam Bộ trong kháng chiến, niềm tin của nhà văn vào sự bất diệt của thứ tình cảm cao đẹp trong cuộc đời
– Tình phụ tử.
* Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long
– Một câu chuyện cổ tích đậm chất thơ về cuộc sống lao động và dựng xây của con người:
– Câu chuyện nhẹ nhàng, dung dị, tựa hồ như có dư vị của một bài thơ trữ tình. Chất thơ toát ra từ ngôn ngữ trần thuật. Chất thơ bàng bạc của miền cổ tích còn được gợi lên qua bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp của mảnh đất Sa Pa mù sương với núi rừng trùng điệp, thác đổ trắng xóa, đường đèo quanh co uốn lượn, với những rặng đào, đàn bò đủng đỉnh ăn cỏ trong thung lũng hai bên đường…
– Bên cạnh vẻ đẹp, sức quyến rũ đầy mê hoặc của cảnh vật là vẻ đẹp con người trong cuộc sống mới. Anh thanh niên làm công tác khí tượng thủy văn trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m, giữa mênh mông đất trời, giữa khắc nghiệt của thiên nhiên, chàng trai ấy vẫn yêu đời, sống khiêm nhường giản dị, đầy tinh thần dũng cảm và trách nhiệm. Con người bình dị ấy đã sống một cuộc sống có ích, tỏa sáng trong âm thầm, lặng lẽ và lan tỏa vẻ đẹp tâm hồn mình tới bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư mới ra trường. Anh thanh niên tiêu biểu cho thế hệ tri thức trẻ trong những năm chống Mĩ, được nhà văn xây dựng như một tấm gương điển hình về người tốt việc tốt, với vẻ đẹp toàn diện như vừa bước ra từ thế giới cổ tích.
3. Đánh giá
– Câu chuyện cổ tích trong các tác phẩm đã thể hiện sự tiếp thu, kế thừa tư tưởng nhân văn của các cây bút hiện đại; thể hiện niềm tin bất diệt vào vẻ đẹp tâm hồn con người, niềm lạc quan, niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc trong hoàn cảnh chiến tranh đầy thử thách.
– Với người đọc, cảm nhận được vẻ đẹp cổ tích tức là đã khám phá được giá trị nội dung của tác phẩm, tri âm với tác giả.
– Câu chuyện cổ tích là một giá trị nội dung quan trọng góp phần làm nên sức sống của mỗi tác phẩm văn học.
II. KẾT LUẬN
– Khẳng định lại vấn đề.
– Khái quát lại giá trị của tác phẩm văn học được chứng minh.
