1. Sắp xếp sinh hoạt trong thời gian thai giáo tháng thứ năm
Từ tháng thứ năm trở đi, thai nhi tăng trưởng nhanh, các cơ quan đã cơ bản phát triển hết, thai nhi to bằng 1/2 trẻ đủ tháng bình thường. Thai phụ đã có thể cảm nhận cử động của thai nhi một cách rõ ràng.
Tháng thứ năm là thời kỳ thai nhi bắt đầu hình thành não, thai phụ nên chú ý ăn đủ các thực phẩm có tác dụng thúc đẩy các tổ chức của não phát triển như hoa quả, hồ đào, vừng… Phản ứng thai nghén đã hoàn toàn biến mất, thai nhi đã khá ổn định, do đó thai phụ có thể tăng lượng vận động một cách thỏa đáng. Bắt đầu từ giai đoạn giữa thai kỳ, thai phụ và người thân phải làm tốt công tác giám sát bảo vệ sức khỏe trong thời gian mang thai, để có thể kịp thời phát hiện và xử lý tình trạng bất thường của thai nhi. Thời điểm này khám thai vô cùng quan trọng đối với sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi.
Giai đoạn giữa thai kỳ trở đi là thời kỳ quan trọng của thai giáo, các cơ quan của thai nhi đã phát triển tương đối hoàn thiện. Vì vậy, lúc này phải tiến hành tập luyện thai giáo cho thai nhi từ nhiều phương diện với những nội dung chủ yếu sau: thai giáo vận động, thai giáo âm nhạc, thai giáo đối thoại, thai giáo cảm xúc, thai giáo câu chuyện, thai giáo nghệ thuật và thai giáo môi trường…
2. Điều chỉnh tâm trạng khi thai giáo tháng thứ năm
Trong thời gian mang thai, phụ nữ, nhất là phụ nữ mang thai lần đầu luôn có nhiều nỗi lo không cần thiết nhất, lo quan hệ tình dục ảnh hưởng đến thai nhi, lo nôn nghén, lo sảy thai, lo chuyện lâm bồn trong tương lai…;
Ở thời kì thai giáo tháng thứ năm, hai vợ chồng nên hâm nóng tình cảm bằng cách trao đổi trò chuyện, không chỉ giới hạn trong việc làm tình, có thể trò chuyện về một số việc nhỏ nhặt trong đời sống hàng ngày. Cùng đọc sách báo về mang thai, khi đã đủ kiến thức tiếp tục trao đổi thẳng thắn. Chắc chắn là, không có người chồng nào cứ nhất quyết đòi làm tình khi vợ nôn nghén quá nặng. Tương tự như vậy, không có người vợ nào bắt chồng kiềm chế tình dục trong thời kỳ không cần ngừng quan hệ.
3. Thai giáo tháng thứ năm chú ý hấp thu dinh dưỡng
Mang thai tháng thứ năm là thời kỳ não thai nhi bắt đầu hình thành. Bởi vậy thai giáo tháng thứ năm thai phụ đặc biệt chú ý ăn đủ thực phẩm có lợi cho sự phát triển các tổ chức não ở thai nhi. Vậy những thực phẩm nào tốt cho não? Dinh dưỡng trong hồ đào rất phong phú, đặc biệt có lợi cho tế bào thần kinh não. Vừng, đặc biệt là vừng đen rất giàu canxi, phôtpho, sắt, đồng thời chứa 19,7% protein chất lượng cao và gần mười loại axit amin quan trọng là thành phần chủ yếu cấu tạo nên tế bào thần kinh.
Ăn nhiều hoa quả cũng rất có lợi cho sự phát triển của não bởi chúng cung cấp một lượng lớn vitamin để tổng hợp tế bào não. Các nhà dinh dưỡng học nghiên cứu và nhận thấy, hàm lượng protein, chất béo, canxi, chất carotin, vitamin trong kê và ngô cực kỳ phong phú, là món ăn chính để kiện não và bổ não. Hải sản có thể cung cấp muối khoáng và các nguyên tố vi lượng dễ hấp thu như canxi, i-ốt, phôtpho, sắt … có hiệu quả rất cao đối với sự sinh trưởng và phát triển của não.
Có một số loại thực phẩm gây hại đối với sự phát triển não bộ của thai nhi mà thai phụ không nên hấp thụ quá nhiều. Ví dụ các loại thịt có thể làm cơ thể người có xu hướng axit hóa, làm não chậm chạp không linh hoạt, ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ thai nhi. Đường cát tinh có thể trực tiếp ngấm vào máu làm máu không thể thông suốt, mang theo nước ngấm vào tế bào não, làm tế bào não ở trong trạng thái “bùn nhão”. Không chỉ gây tổn thương não mà còn có khả năng dẫn đến xuất huyết não, tắc nghẽn mạch máu não. Quá trình tinh chế gạo và mì sẽ làm mất đi rất nhiều chất có lợi cho não, phần còn lại cơ bản là cacbonhydrat (đường). Cacbonhydrat trong cơ thể chỉ có tác dụng “nhiên liệu”, nhưng não cần nhiều chất dinh dưỡng, do đó ăn nhiều gạo và mì tinh chế không có lợi cho sự phát triển não của thai nhi.
Bơ hay còn gọi dầu sữa, thực chất là chất béo, chất béo dễ tích lại trên thành mạch máu, cản trở máu lưu thông. Não có vô số mao mạch máu có chức năng vận chuyển chất dinh dưỡng cho các tổ chức trong não, nếu bị chất mỡ làm tắc nghẽn sẽ dẫn đến não không đủ chất dinh dưỡng, không thể phát triển nhanh.
Để phát triển não bộ thai nhi, một số thai phụ sử dụng rất nhiều thuốc bổ như nhân sâm, long nhãn, nhung hươu, sữa ong chúa… Họ không hề biết rằng thuốc bổ nếu dùng quá nhiều sẽ phản tác dụng, có thể gây sảy thai hoặc thai chết lưu. Sau khi mang thai cơ thể phụ nữ xuất hiện hàng loạt biến đổi sinh lý như tuyến nội tiết hoạt động mạnh, làm lượng máu tăng lên, gánh nặng của tim nặng nề hơn, chức năng tiêu hóa không tốt… là do “thiếu dương thừa âm”.
Nhân sâm là loại thuốc đại bổ, thai phụ sử dụng dễ dẫn đến khí thịnh âm hao, âm hư hỏa vượng, làm hiện tượng nôn nghén, phù nề và cao huyết áp… trở nên nghiêm trọng hơn. Sử dụng nhân sâm vào cuối thai kỳ làm giảm lượng bài tiết nước tiểu, dẫn đến nước ối quá nhiều, có nguy cơ gây xuất huyết âm đạo, sảy thai hoặc thai chết lưu. Long nhãn nên sử dụng ít hoặc không sử dụng, những loại thuốc đại bổ có tính ấm nóng như nhung hươu, cao lộc thai, cao sừng hươu… cũng không nên sử dụng trong thời gian mang thai. Thuốc bổ phù hợp với thai phụ là protein, vitamin, nguyên tố vi lượng trong thức ăn. Chỉ cần bữa ăn hàng ngày toàn diện, đủ dinh dưỡng, thai phụ không cần sử dụng các loại thuốc đại bổ.
Ngoài ra, trong vấn đề ăn uống thời gian thai giáo tháng thứ năm, thai phụ cần chú ý một số điểm sau:
- Sau khi ăn xong thức ăn trong dạ dày không dễ tiêu hóa do đó có thể ăn nhiều bữa nhỏ, tránh ăn quá nhiều trong một bữa, đặc biệt không nên để quá đói mới ăn.
- Không nên uống quá nhiều nước hoặc đồ uống trong một lần.
- Đặc biệt tránh uống trà đặc và đồ uống chứa caphein, sô-cô-la, bởi chúng có thể làm giãn cơ thực quản.
- Nên ăn ít thức ăn cay, thức ăn quá lạnh hoặc quá nóng vì chúng kích thích niêm mạc thực quản, làm cảm giác “nóng ruột” nặng hơn.
- Ăn nhiều thực phẩm chứa sắt như gan lợn, bò, gà và tảo biển, rau xanh, chú ý không được để thiếu máu, ăn xong không nên nằm ngay.
Thời gian thai giáo tháng thứ năm đặc biệt quan trọng đối với bé, vì vậy cả gia đình cần chú ý đến chế độ sinh hoạt cũng như chế độ dinh dưỡng cho mẹ bầu.